Gefeliciteerd met de overwinning in de gemeenteraadsverkiezingen.
Dank u. We hebben gewoon ons werk gedaan maar ik koop er niets mee.
Inderdaad. Uw partij was de grote overwinnaar maar toch wordt u nu in de oppositie geduwd. Dat is toch zonde?
Mark: Natuurlijk, dat is jammer. Niet alleen voor mijn partij maar ook voor de kiezer omdat die een krachtig signaal heeft gegeven. Een signaal dat nu eigenlijk genegeerd wordt. Veel mensen vragen zich nu af waarom ze eigenlijk gaan stemmen zijn.
Zou u dit antipolitiek durven noemen?
Mark: Verkiezingen zijn de hoogmis van de democratie. De burger krijgt dan de kans om zijn stem te laten horen en een kleur te laten vallen. Als die stem dan een half uur na het sluiten van de stembureaus al aan de kant wordt geschoven, kan je wel zeggen dat je de antipolitiek voedt en breng je het hele democratische systeem in diskrediet.
Vindt u het dan ondemocratisch?
Mark: Ondemocratisch zou ik het niet noemen want ze hebben wel degelijk een meerderheid. Is het wel democratisch fatsoenlijk om de grote winnaar, die in één slag de grootste partij wordt, aan de kant te schuiven om dan zelf als ratten in een nest van verliezers bij elkaar te kruipen? Neen. Omdat je op die manier een zeer sterk signaal van de kiezer negeert. Je moet ook kijken naar de verschuivingen en het signaal dat de kiezer heeft gegeven. De kiezer heeft ervoor gekozen om onze partij haar vertrouwen te geven. Ik vind het wel ondemocratisch dat drie verliezers de winnaar zomaar aan de kant kunnen schuiven.
Het is misschien wel onfatsoenlijk, maar daar zit u dan, in de oppositie. Hoe is het zover kunnen komen?
Mark: We zijn deze verkiezingen eigenlijk gestart als underdog. We zaten voordien als kleinere partij in een kartel. We hebben toen beslist om als zelfstandige partij naar deze verkiezingen te stappen. We hebben in één slag elf zetels gewonnen en waren plots de grootste partij. Ik heb de indruk dat we als het ware als een koekoek ons ei hebben gelegd in hun nest en dat wij de gastvogel eruit hebben gebonjourd.
Heeft u eigenlijk overwogen om net als in 2006 in een kartel CD&V/N-VA op te komen bij de gemeenteraadsverkiezingen?
Mark: Er was een sterke vraag van CD&V en er zijn daaromtrent ook verschillende besprekingen geweest. Op een gegeven moment heeft de CD&V ook een voorstel op papier gezet. Ik had daar natuurlijk op kunnen ingaan. Op die manier had ik mijn mandaat gekregen en kon ik eerste schepen worden. Maar wij hebben als partij gevoeld dat we ons op de politieke kaart moesten zetten in Halle en ons als politieke factor lokaal moesten verankeren. Onze achterban is de komende jaren sterk gegroeid. Daarom heeft het partijbestuur in Halle beslist om als zelfstandige partij op te komen, goed wetende dat we hierdoor in de oppositie terecht konden komen.
U had het dus zien aankomen?
Mark: Inderdaad. We wisten ook dat er al sprake was van een voorakkoord. Wij merkten ook meteen dat het opblazen van het kartel een zeer grote rancune teweeg heeft gebracht bij de heer Pieters, de huidige burgemeester, en zijn partij, de CD&V. Zij zijn voor de verkiezingen al met alternatieven gaan praten om een meerderheid te kunnen vormen. De SP.A was één van die partijen, hoewel zij al 24 jaar in de oppositie zaten.
U heeft dus het gevoel dat er in Halle sprake is van een anti-N-VA-coalitie?
Mark: Absoluut! Pure rancune. In eerste instantie waren zij vragende partij om in een kartel te stappen. Dat betekent dat je inhoudelijk voor een groot deel bij elkaar aanleunt en goed kunt samenwerken. Anders wil je toch niet in kartel gaan? Als er inhoudelijk te grote verschillen zijn, is het nutteloos om samen naar de verkiezingen te gaan. We waren blijkbaar wel goed genoeg om in kartel te stappen maar niet om een coalitie te vormen. Ik heb ook het gevoel dat deze coalitie er gekomen is om de eigen carrières veilig te stellen. Vooral binnen de CD&V waar heel wat mensen van het huidige college hun postje kunnen behouden. Zij hebben duidelijk nog aan carrièreplanning gedaan. Het zijn één voor één politici die de pensioengerechtigde leeftijd naderen en aan hun laatste ambtstermijn zullen beginnen. We zitten nu met een generatie politici die weinig democratisch inzicht hebben en uit eigen belang handelen. In eerste instantie de uittredende burgemeester die in het geval van een coalitie met de N-VA, gezien de verkiezingsuitslag, de sjerp aan mij moest overlaten. En ik denk dat daar in zijn hoofd nooit sprake van is geweest. Hij heeft zich geweerd als een duivel in een wijwatervat om die sjerp te behouden.
De burgemeester zelf zei nochtans dat hij er geen probleem mee zou hebben om schepen te zijn in een coalitie met de N-VA, met u als burgemeester. Zijn partij zag dat echter niet zitten omdat u kiezers van het Vlaams Belang zou hebben overgenomen.
Mark: Dat is een paraplu opentrekken. Dat wij de kiezers van het Vlaams Belang hebben overgenomen is voor een stuk wel waar. Zij hebben nog amper één zetel over. Je zou dus kunnen stellen dat wij er vijf hebben ‘gepikt’. Maar dan moet hij maar eens uitleggen waar die andere zes zetels vandaan komen. Je kan het moeilijk een verwijt noemen dat we kiezers van het Vlaams Belang hebben overgenomen. Willen ze misschien dat het Vlaams Belang groot blijft? Wij hebben die kiezers terug aan de democratische kant gebracht. Dat is een verdienste. Wij hebben het Vlaams Belang klein gekregen, dat is hen nooit gelukt. De CD&V zoekt natuurlijk een uitleg maar ze komen daar niet mee weg. Ze krijgen het volgens mij simpelweg niet meer uitgelegd.
Hoe ziet u de samenwerking binnen de nieuwe coalitie.
Mark: Het zal niet eenvoudig zijn. Om maar één voorbeeld te geven: Open VLD wil geen belastingverhoging in Halle maar SP.A denkt er helemaal anders over terwijl CD&V nog een andere mening heeft. Het zal moeilijk zijn om met die drie partijen een coherent beleid te voeren.
Dus CD&V had beter bij u komen aankloppen?
Mark: Zeker. Wij hadden al samen een parcours afgelegd. We weten allebei waar we naartoe willen. Maar toch zitten er nu totaal andere partners rond de tafel.
Het succes van N-VA zou volgens Pieters vooral een nationale hype zijn. Een hype waaraan hij het bestuur van Halle de komende zes jaar niet wil toevertrouwen.
Mark: Daarmee zegt hij eigenlijk dat de kiezer dom is. Dat die zich zogezegd heeft laten leiden door een nationale hype en niet door ons programma, is volgens mij onzin. Dan kunnen we de verkiezingen maar beter afschaffen en benoemen we Pieters tot burgemeester voor het leven. Daarmee is alles opgelost.
Maar dat zal u zeker en vast niet laten gebeuren. Keert u terug in 2018?
Mark: Ja, dat is mijn grote ambitie. We moeten ervoor zorgen dat we volgende keer incontournable worden. De mensen gaan dit trouwens niet snel vergeten. Het is hét gespreksonderwerp. Omdat het zo frappant is. De grote winnaar, met de hoogste persoonlijke score, wordt aan de kant geschoven door drie verliezers. De perceptie hebben ze nu volledig tegen want de mensen zijn verontwaardigd. Ook mensen die niet voor ons gestemd hebben. De kiezer wordt onderschat. Ze vinden het onbegrijpelijk dat sommige partijen de uitslag negeren. Dit zal zeker en vast in de kleren blijven zitten.
O ironie! Als u was opgekomen in Wallonië dan had u nu de sjerp mogen dragen. Bent u voor een rechtstreekse verkiezing van de burgemeester?
Mark: Er zijn verschillende mogelijke formules te bedenken maar ik weet niet of een rechtstreekse verkiezing van de burgemeester de goede is. De partij waar hij toe behoort moet ook sterk vertegenwoordigd worden. Ik vind wel dat de grootste partij aan zet moet zijn en initiatief nemen. En onze partij behaalde maar liefst één derde van de stemmen.
Dat klopt, maar 70 procent van de kiezers koos voor een andere oplossing.
Mark: Dus u denkt dat 70 procent voor de huidige oplossing gestemd heeft? Ik denk het niet. Die vraag werd de kiezer niet gesteld, hij heeft daar dus niet voor gekozen. In een democratie moet er voor iemand gestemd worden en niet tegen een bepaalde persoon of gedachtegoed. Wij hebben van de kiezers in Halle het meeste vertrouwen gekregen.
Heeft u het vertrouwen van de kiezers niet geschaad door geen meerderheid te vormen?
Mark: Neen helemaal niet. Nadat de eerste resultaten binnenkwamen heb ik contact opgenomen met de CD&V. Als grootste was het mijn plicht om mijn verantwoordelijkheid te nemen en om een stabiele meerderheid te vinden. Maar zij hebben toen de boot afgehouden. Een half uur later kreeg ik te horen dat alles al getekend was. Een slag in ons gezicht.
Think global, act local
In januari verkast u naar het Europees Parlement. Ziet u dat als een troostprijs?
Mark: Neen, ik had er ook helemaal geen rekening mee gehouden. Ik wist nog vaag dat ik in 2009 als opvolger op de lijst had gestaan voor het Europees Parlement. Frieda Brepoels laat die post nu over aan mij omdat zij vanaf januari burgemeester wordt in Bilzen. Daar moet een gat worden opgevuld. Ik doe dus wat er van mij verwacht wordt. Een troostprijs zou ik dat niet durven noemen.
Hoe hoopt u het Vlaamse gedachtegoed van de N-VA mee te nemen naar het Europees parlement?
Mark: Think global, act local. In het Europees Parlement wordt beslist wat er op lokaal niveau uitgevoerd moet worden. In die zin liggen lokaal en Europa in elkaars verlengde. Ik wil er voornamelijk onze standpunten en visies over territorialiteit verdedigen. De Franstaligen staan daar al veel verder in dan wij. Zij gebruiken internationale fora te pas en te onpas om hun visie door te drukken. Ze besmeuren in Europa het imago van Vlaanderen. Als inwoner van de Vlaamse rand ga ik proberen om ook onze kant van het verhaal te laten horen.
Dominant Frans
Bart De wever wil de Vlaamse bewegingen zoals Vlaanderen Vlagt afschaffen. Kan u hem daarin volgen?
Mark: Ergens wel ja. Maar dat heeft ook te maken met de manier waarop de media het probeert in beeld te brengen. Ik denk dat we wel veel aan de Vlaamse beweging te danken hebben en in die zin ben ik het niet met hem eens. De Vlaamse beweging begon als een cultuur, taalbeweging, en we zouden vast niet zo ver staan zonder hen. Ik ga die mensen zeker niet afvallen maar het is wel zo dat aan een deel van die Vlaamse Beweging een ranzig kantje zit. Ik loop ook niet graag in het gezelschap van de mensen van Voorpost maar het grootste deel van de Vlaamse Beweging zit wel in het democratische kamp.
Ze kunnen dus nog wel degelijk een rol spelen voor Vlaanderen?
Mark: Zeker. Zolang de Franstaligen in de Vlaamse rand de grenzen niet erkennen, een apartheidspolitiek voeren en de Vlamingen buiten pesten, kan de Vlaamse Beweging nog van groot belang zijn. In de rand wordt door de Franstaligen een politiek gevoerd om Vlaamse verenigingen het leven zuur te maken. De Franstalige eenheidslijsten voeren al jaren een taal-etnische zuivering door. En daarom is er wel nog een Vlaamse Beweging nodig die nu en dan de straat op trekt. Maar dan wel op een ludieke en democratische manier en niet op een extremistische manier, die misbruikt zou kunnen worden door bepaalde segmenten van de media en waar te makkelijk een karikatuur van te maken is.
De Franstaligen bezorgen u duidelijk heel wat kopzorgen.
Mark: We zitten zeker en vast met een probleem van verfransing of ‘ontnederlandsing’ zoals ik het noem. Waar twee talen of culturen elkaar ontmoeten moet er op voet van gelijkheid gehandeld worden. Maar daarvoor is het Frans een veel te dominante taal. Als vijf vrienden op café gaan waarvan er vier Nederlandstalig zijn en de andere Franstalig zal de conversatie toch in het Frans gevoerd worden. Hierdoor wordt het Nederlands verdrongen.
En denkt u dat dit opgelost wordt door niet meer met Franstaligen op café te gaan?
Mark: Ik denk dat het probleem enkel kan opgelost worden wanneer de grenzen vastliggen en je op gelijke voet samenleeft. Dit kan enkel binnen een constitutionele context waarbij Vlaanderen een zo groot mogelijke autonomie heeft en een erkend territorium. We moeten naar een confederaal systeem waarbij autonome staten nog wel kunnen beslissen om samen te werken. Zich als goede buren inschrijven in een schaalvergroting die veel efficiënter is dan een geblokkeerd niveau waarin we ons nu bevinden in het Belgische systeem.
Maar dit kan u enkel bereiken op federaal niveau. Heeft u ambities om het in 2014 federaal te proberen?
Mark: Dat laat ik aan de partij over. Ik ben slechts een soldaat maar ik vermoed dat de partij mij waarschijnlijk zal inzetten omdat ik een grote electorale sterkte heb. Na 14 oktober heb ik er met de voorzitter over gesproken maar het is nog te vroeg om daar beslissingen over te nemen. De pionnen zullen pas later gezet worden.
Maar u heeft wel degelijk ambitie?
Mark: Ik heb vooral de ambitie om nog niet op pensioen te gaan. In 2018 doe ik opnieuw een gooi naar het burgemeesterschap in Halle. Ondertussen doe ik gewoon mijn werk.
comments